- Kasım 18, 2018
- Yayınlayan: Medical Center
- Kategori: Alzheimer, Blogumuz
Alzheimer sinsi bir hastalıktır. Alzheimer ilk başlarda hepimize olağan gelen basit unutmalar ve davranış bozukluklarıyla kendini gösterir. Unutkanlıklar çoğaldığında da kimse üzerine alınmaz, büyük şehir koşuşturmaları, çoluk, çocuk ve torunlarla ilgilenirken yaşanan kafa karışıklıklarına yorulur. Hastalık ilerleyip teşhisi konulduğunda ise hem hasta hem de hasta yakınlarını meşakkatli ve zorlu günler beklemektedir. Alzheimer Hasta Yakınlarına Pratik Öneriler Nelerdir?
Alzheimer Hasta Yakınlarına Pratik Öneriler
1- Hasta yakınlarının Alzheimer’ın seyri ile ilgili Nöroloji hekiminden her türlü bilgiyi ve desteği alması gerekir. Çünkü Alzheimer teşhisi ile birlikte hasta artık mutlak bakıma ihtiyaç duyar hale gelmiştir ki bu aşamadan sonra en büyük görev hasta yakınlarına düşmektedir.
2- Hasta yakınları veya hastaya bakım verecek profesyonel hasta bakıcıların öncelikle Alzheimer hastalığının ne olduğunu, nelerin yaşanabileceğini, baş etme yollarını öğrenerek bir düzen oturtmaları gerekir. Bunun için de en başta bulunduğunuz ilin Alzheimer Derneği, yaşlı bakım merkezi veya Alzheimer hastaları için açılan sosyal merkezlerini ziyaret ederek bilgi edinmek oldukça fayda sağlayacaktır. Bakıcınızı iyi seçin. Çünkü sürekli kişi değişiklikleri Alzheimer hastanızın durumunu olumsuz etkileyen bir süreçtir.
3- Alzheimer hastasının yakını olmak bundan sonraki süreçte büyük bir özveri gerektiren, çelik gibi sinir ve ruh hali gerektiren bir durumdur. Çünkü hastalık ilerledikçe hastadaki değişikliklerin etkisi ile hasta yakınları kimi zaman isyan kimi zaman çaresizlik kimi zaman da üzüntünün verdiği yıkım nedeniyle zorluk çekerler. Genel yaklaşım olarak sabırlı davranılmalı, sakin yaklaşılmalı ve olumlu cümleler kurulmalıdır.
4- Olabildiğince aile yakınlarınızdan yardım alın. Çünkü Alzheimer zorlu bir süreçtir ve bu süreçte etrafınızda yardım elini uzatan insanların olması hastadan çok siz hasta yakınınamanevi destek sağlayacaktır.
5- Hastalığın seyrini yavaşlatması için hekimin tedavisine uyulmalı ve ilaçların düzenli kullandırılması sağlanmalıdır. İlaçlarını düzenli kullanmayan Alzheimerlıların hastalıklarında ilerleme daha çok görünmektedir.
6- Evin düzeni Alzheimer hastasına göre yapılmalı ve güvenli bir ortam sağlanmalıdır. Örneğin hastanın zarar görebileceği eşyaların (düşebileceği, çarpabileceği v.b) etraftan kaldırılması, kesici aletler veya ilaç gibi kendine zarar verebilecek şeylerin ortalıklarda tutulmaması, pencerelere konulabilecek kilitli güvenlik önlemi, elektrikli ev aletlerinin özellikle fırınların hastaya zarar vermesinin önlenmesi, aynı şeklide hastanın kapıyı açarak bilinçsizce çıkıp gitmesini engelleyecek kilit sisteminin düzenlenmesi gibi.
7- Alzheimer hastaları her ne kadar bazen sizi anlamıyor ve dediklerinizi umursamıyor gibi görünseler de hastanın yanında davranışlarınıza dikkat edin. Başkalarına yaptıklarını anlatmayın, onu küçümsemeyin veya dediklerine alaycı şekilde gülmeyin. Aksine kararlarını önemsediğinizi göstermek adına onay almak için kendisine sorular sorun.
8- Alzheimer’ın seyri ilerlediğinde hasta objeleri unuttuğu için farklı isimlendirebilir veya söylemek istediği şeyin yerine hiçbir şey oturtamayabilir. Aynı şekilde Alzheimer hastaları yaşanmamış olayları yaşanmış gibi hikayeleştirerek anlatırlar. Örneğin dün eve gelip sohbet ettiğini söylediği arkadaşının aslında yıllar önce öldüğünü hatırlamaz. Bu durum hasta yakınları tarafından yadırganmamalı ve hastaya aslında öyle olmadığı anlatılmaya çalışmamalıdır. Çünkü sorun bellekte olduğu için fayda etmeyecektir. Aksi taktirde hasta ajite olacak, hasta yakını da stres yüklenecektir.
9- Alzheimer hastalarında zamanla kişilik değişiklikleri görülmeye başlar. Hasta kendini ifade edemedikçe öfkeli, sinirli, huysuz bir ruh haline bürünebilir. İlaçların etkisi ve uyku sorunları da hastayı olumsuz yönde tetikleyerek duygu durumunda inişli çıkışlı bir tablo görülebilir. Ayrıca amaçsızca gezinmeye, halüsinasyonlar görmeye, eşyalarının kendisine ait olmadığını söylemeye, vurmaya, küfür etmeye, saldırgan davranmaya, kendi yakınlarını hiç tanımadığı yabancı birileri gibi görmeye başlayabilir. Böyle durumlarda hasta yakınları alttan almalı, alınganlık göstermemeli, hastayı sözleriyle korkutmamalı, aksine sevgi ve şefkat göstererek hastayı sakinleştirmeye çalışmalıdır.
10- Alzheimer hastası için en büyük destek hasta yakınının ona söyleyeceği “seni seviyorum” demek, kendisini güvende hissetmesini sağlamak, ellerini okşamak, gülümsemek, saçlarını taramak, kısık ses tonu ile konuşmak ve şefkatli davranmaktır.
11- Evde Alzheimer bakımı süresince hastanın varsa diğer hastalıkları kontrol altına alınmalı, şikayetleri devam ederse hasta yakınının desteği ile bir hekimden destek alınmalıdır.
12- Alzheimer hastanız ile ev içerisinde beceri oyunları oynayın, zamanın daha dolu ve kaliteli geçmesini sağlayın. Tıpkı bir çocuk gibi delikli bir oyuncağın içerisine küpleri yerleştirmesini veya kule gibi minik parçaları üst üste getirmesini izleyin. Oyun kartlarını karıştırmasını veya biliyor ise örgü örmesini isteyin. Gerekli yerlerde müdahale ederek oyuna katılın ve birlikte mutlu zamanlara eşlik edin. Alzheimer hastaları yeni şeyleri öğrenemez faka bazı hastalar sık tekrarlanan ve hatırlatılan şeyleri öğrenebilir.
13- Birlikte sohbetler edin. Alzheimer hastaları yakın zamana dair şeyleri çok hatırlamazlar. Eski yılları, anıları ve yaşadığınız ortak güzellikleri dile getirin. Sizi ve çocuklarınızı hatırlamıyor ise fotoğraf albümlerine bakın. Sabırla anlatın, eski anıları hatırlayacaktır.
14- Alzheimer hastaları mümkün olabildiğince dışarı çıkartılmalı, kısa yürüyüşler yaptırılmalı veya bir parkta vakit geçirmeleri sağlanmalıdır. Bu tip aktiviteler hastalara iyi gelecektir. Dışarı çıktığında tedbir olarak cebine “Alzheimer olduğunu anlatan ve iletişim bilgisinin yer aldığı bir not bırakın”.
15- Duygularınızı gizlemeyin. Evet, ailesinde Alzheimer olan birinin bakımını ve günlük işleyişi üstlenen hasta yakınlarının işleri gerçekten zordur. Bu nedenle de bazı zamanlarda duygu durum değişiklikleri ve boşalmalar yaşanabilir. Bu çok doğal bir tepkidir. Böyle durumlarda yanın bir arkadaşınız ile dertleşmek ve destek almak etkili olacaktır.
16- Hasta yakını olarak kendinize iyi bakın. Uykunuzu düzenleyin, beslenmenize dikkat edin. Çünkü bu süreçte sizi ayakta tutan ve vücut direncinizi ayakta tutan şeyler bunlar olacak.
17- Müzik, resim, dans gibi aktiviteler veya bir evcil hayvan ile zaman geçilme Alzheimer hastalarının ruhlarına iyi gelecek ve rahatlatacaktır. Özellikle eski müzikleri ezbere söylediğini gördüğünüzde siz bile şaşırabilirsiniz. Çünkü eski yıllara ait bellek hastalıktan etkilenmemiştir.
18- En önemlisi Alzheimer hasta yakını olarak kendinize zaman ayırın. Unutmayın, sizlerin morale, rahatlamaya, dertleşmeye, dışarıda vakit geçirmeye herkesten çok ihtiyacı var. Haftanın belli günlerinde mutlaka aile yakınlarınızdan destek alarak hastanızı kısa süreliğine devredin. Sizler de keyif alabileceğiniz sinema, yemek, sohbet, alış veriş gibi programlar yaparak kendinizi rahatlatın. Aksi taktirde yaşanılan durumların da etkisi ile depresyon, stres ve kaygı bozuklukları gibi durumlarla karşılaşabilirsiniz. Kendinizi kötü hissediyorsanız mutlaka bir psikologdan destek almayı ihmal etmeyin.
Alzheimer, hastalığın teşhisinden sonra ve orta seviyede hasta yakını tarafından evde bakımına devam edilebilen bir hastalıktır. Alzheimerin iyice ilerlediği yani hastanın artık bilincini ve fonksiyonlarını kaybettiği (yürüme, konuşma, yemek yeme, idrar ve kakasını kaçırma) safhada bakım evine yatırılarak tedavisi düzenlenmelidir.
Bu Hizmeti Almak İster Misiniz?
İhtiyacınız olan sağlık ve bakım hizmetini seçin, iletişim bilgileriniz ile birlikte bizimle paylaşın. Uzman sağlık yöneticilerimiz ile en kısa sürede sizi arayalım.
