- Temmuz 16, 2020
- Yayınlayan: Medical Center
- Kategori: Blogumuz
Alzheimer Hastalarında Uyku Sorunları, Uyku bozuklukları, Alzheimer hastalarında sık karşılaşılan sorunlardan biridir. Alzheimer hastalarının uyku sorunu yaşamaları günlük hayatlarında olumsuz etkiler yaratırken, bakım sürecinde hastaya bakan hasta yakınları için de zorlukların yaşanmasına neden olur. Alzheimer hastalarının uyku sorunlarını azaltmak ve destek olabilmek için uyku bozukluğuna sebep olabilecek nedenlerin gözlemlenerek mümkün olduğunca elenmeye çalışılması sorunları azaltabilir.
Alzheimer Hastalarında Görülen Yaygın Uyku Sorunları Arasında; Aşırı uyku hali, uykuya dalma güçlüğü, uykuda kalma zorlukları ve uykusuzluk sayılabilir. Uyku problemleri arasında uyuyamamaya bağlı sabah erken kalkmalar da sıklıkla görülür. Alzheimerı olan hastalar aynı zamanda akşam saatleri yaklaştıkça karışık duygular yaşayabilir, tedirginlik hissedebilir, endişe edebilir ve saldırgan bir hale bürünebilir. Bu gibi belirtiler gösteren alzheimer hastalarının gece saatlerinde evin içerisinde dolaşması güvenlik açısından tehlikeli olabilir.
Alzheimer hastalarının bir kısmında da Obstrüktif uyku apnesi olarak bilinen üst solunum yolu tıkanmasına bağlı nefes alma zorluğu ile kendini gösteren bir uyku hastalığı görülebilir. Bu durum uykudayken solunumda nefes almanın tekrar tekrar durup başlamasına ve buna bağlı ciddi uyku bozukluklarına yol açabilir.
Alzheimer Hastalarında Uyku Sorununa Neden Olabilecek Faktörler
- Günün sonunda hissedilen zihinsel ve fiziksel yorgunluk
- Vücut saatinde yaşanan değişiklikler
- Yaşlılarda görülen daha az uyuma ihtiyacı
- Oryantasyon bozukluğu
- Kafa karışıklıkları ve korkmalara neden olabilecek az aydınlatma ve görseller
İyi Bir Gece Uykusunu Desteklemek İçin
Uyku bozuklukları hem Alzheimer hastaları hem de hasta yakınları için sıkıntı yaratan bir durumdur.
- Uykusuzluğun altından genellikle depresyon, uyku apnesi veya huzursuz bacak sendromu gibi nedenler çıkabilir. Uyku bozukluğuna neden olabilecek altta yatan sebepleri belirleyerek çözüm üretmeye çalışın.
- Alzheimer hastaları için bir rutin oluşturmaya çalışın. Günlük olarak uyanma rutini, yemek saatleri, yatma düzenlerinin aynı zaman diliminde olmasına özen gösterin.
- Alkol, kafein, sigara gibi uyku bozucu uyaranlardan kaçınmasını sağlayın. Özellikle bu maddelerin geceleri kullanımını sınırlayın.
- Gece, hastanın uyanık kaldığı sürelerde TV'den mümkün olduğunca kaçınmasını sağlayın.
- Alzheimer hastasını mümkün olduğunca fiziksel aktiviteye teşvik edin. Kısa yürüyüşler ve diğer fiziksel aktiviteler geceleri daha iyi uykuya geçmesine yardımcı olabilir.
- Eğer Alzheimer hastası gündüzleri uyuyor ise gündüz uykusunu mümkün olduğunca sınırlayın.
- Akşamları Alzheimer hastaları için huzurlu bir ortam yaratmaya çalışın.
- Yüksek sesle kitap okuyabilir veya yatıştırıcı müzikler çalarak yakınınızın rahatlamasına yardımcı olabilirsiniz.
- Oda sıcaklığının standart değerlerde tutulması demans olan kişinin iyi uyumasına yardımcı olabilir.
- İlaç yönetiminin yapılması. Demans hastalarına verilen ilaçlar veya bazı antidepresanlar uykusuzluğa yol açabilir. Hasta bu tip ilaçlar kullanıyorsa hekimiyle görüşerek ilacın akşam yemeğinden daha geç saatte içirilmemesine dikkat edin.
- Melatonin seviyesinin yükseltilmeye çalışılması, demans hastalarında uykuyu iyileştirmeye yardımcı olabilir.
- Akşam saatlerinde uygun ışıklı ortam sağlayın. Parlak ışık tedavisi demans hastalarında uyku-uyanıklık döngüsü bozukluklarını azaltabilir. Düzenli gün ışığına maruz kalma, gündüz ve gece uyku sorunlarını gidermeye yardımcı olabilir.
Alzheimer Hastalarında Uyku Sorunu
Alzheimer olan kişinin gece boyunca uyanması ve huzursuzlanması, hasta yakını olarak kendinizi yorgun ve bitkin hissetmenize neden olabilir. Sakin olun ve hastanızla tartışmayın. Hastanızın neye ihtiyacı olduğunu sorun. Alzheimer hastalarında gece ajitasyonu genellikle rahatsızlık veya ağrıdan kaynaklanabilir. Hatta kabızlık, mesane boşaltmadaki sorunlar bile huzursuzlanmalara sebebiyet verebilir. Sakin bir tonda henüz gece olduğunu ve uyunması gerektiğini hatırlatın. Kalkmak istiyorsa engellemeyin ancak hareketlerini gözetim halinde tutun.
Uyku ilaçlarından destek alınması
Alzheimer hastalarının uyku sorunlarında ilaçsız yaklaşımlar işe yaramazsa, hekiminden uyku ilacı konusunda destek alabilirsiniz. Ancak uykuya yardımcı olan ilaçlar, zihinsel bozulmaları olan yaşlılarda düşme veya karışıklık riskini artırır. O nedenle özetle sakinleştirici uyku ilaçları bu grup hastalar için çok da önerilmez. Hekim tarafından bu ilaçlar reçete edilmişse de, uyku düzeni ilaçlarla sağlandıktan sonra hekim ilaçların bırakılması öneriyor olacaktır.
Hasta yakınları için uykunun önemi
Uykunuzu yeterince alamıyorsanız, alzheimerlı birine bakmak için gereken sabır ve enerji sahip olamayabilirsiniz. Bu da sizin stresi daha çok yansıtmanıza ve tedirginliğe neden olabilir. Mümkünse, aile üyelerinizin veya yakınlarınızın sizinle dönüşümlü olarak gece geçirmenizi sağlayın. Gerekirse psikolog desteği alarak rahatlamaya çalışın.. Hastaya sadece siz bakıyorsanız profesyonel evde bakım firmasından yatılı hasta bakıcı hizmeti talep ederek biraz olsun rahat bir nefes alabilirsiniz.
Unutmayın, sizin ruh ve beden sağlığınız yerinde olduğu sürece Alzheimer olan yakınınıza iyi destek olabilirsiniz. Aksi taktirde uzun yıllar sürebilecek bu tablo her ikiniz için de çok daha yıpratıcı ve zorlayıcı olacaktır.
Bu Hizmeti Almak İster Misiniz?
İhtiyacınız olan sağlık ve bakım hizmetini seçin, iletişim bilgileriniz ile birlikte bizimle paylaşın. Uzman sağlık yöneticilerimiz ile en kısa sürede sizi arayalım.